Bij het schrijven van het Ten geleide voor het vorige nummer wist ik nog niet hoe de omslag zou uitpakken.
Toen het nummer verscheen wist ik niet wat ik zag: zo’n mooie kleur. Op afstand de mooiste aller Dth-tijden. Dit is
althans mijn mening, met dank aan onze uitgever, die inmiddels geen deel meer uitmaakt van het Wolters
Kluwer-concern. Zou dat er iets mee te maken hebben?
Dan nu over naar de inhoud van het tweede nummer. Na het geweld van alle themanummers is het verfrissend om
losse bijdragen te mogen aankondigen. Vooral als het zulke leuke zijn.
Burn-out bestaat vooral in Nederland, in Angelsaksische landen heet het meestal iets in de trant van ‘chronic
stress’. Hoewel er flink wordt gesleuteld aan mensen met burn-out, is er niet zoveel onderzoek naar de effecten
daarvan. Laat staan als de behandeling volledig via het internet verloopt. We beginnen met de bijdrage van
Alfred Lange, Jean-Pierre van de Ven, Bart Schrieken en Maïa
Smit. Laatstgenoemde heeft de behandeling als cliënte ondergaan en was bereid om in dit artikel haar
herinneringen aan de behandeling te beschrijven. Ik hoop dat u mij vergeeft dat ik onszelf voorop heb geplaatst. Als
ik me goed herinner heb ik dat nooit eerder gedaan.
Over herinneren gesproken; Marcel van den Hout en Merel Kindt vragen zich in het
volgende artikel af hoe het komt dat mensen met controledwang maar doorgaan met checken in plaats van te vertrouwen
op wat ze gecheckt hebben. Zij geven ook antwoord op hun vraag. De theorie dat dwangpatiënten een defect in hun
geheugen zouden hebben achten zij onwaarschijnlijk gezien de specificiteit van de geheugenproblemen. Zij menen dat
herhaald checken leidt tot afname van de levendigheid van de representatie en het vertrouwen in het geheugen. Zij
vinden in een drietal ingenieuze experimenten steun voor deze theorie. Of de theorie daarmee is bewezen mag u zelf
beoordelen. In ieder geval heb ik er al voordeel aan gehad, in een behandeling van een veertigjarige it’er
die vanaf zijn puberteit last had van dwanggedachten en checkdwang. Het manuscript van Marcel en Merel verscheen bij
mij toen hij aan responspreventie toe was, maar daar niet zoveel voor voelde. Ik besprak de strekking van dit verse
manuscript met hem. De theorie van de auteurs en de bewijzen voor de gevolgen van het checken op zijn geheugen deden
wonderen. Hij werd opeens sterk gemotiveerd en de responspreventie werkte zoals het hoort. Hoezo kloof tussen
onderzoek en praktijk?
Het derde artikel is een voorpublicatie van een hoofdstuk uit het boek ‘Moeilijke Mensen’ dat binnenkort
verschijnt bij Cure en Care Publishers. De auteurs, Martin Appelo en Kees Hoogduin
bepleiten daarin het ‘socratisch motiveren’. Dit komt neer op een combinatie van het aloude ‘judo’ en het uitdagen
dat in de cognitieve-gedragstherapie wordt gepropageerd. Het kernpunt ‘niet trekken aan patiënten’ wordt rijkelijk
geïllustreerd aan de deels verbatim weergegeven voorbeelden. Als de rest van het boek ook zo enthousiasmerend is,
zal het zeker de weg naar de hulpverlening gaan vinden.
Martin Appelo houdt niet van stilzitten. Het is dan ook niet vreemd dat hij tweemaal voorkomt in één
aflevering; Date van der Veen, Martin Appelo, Ed Berretty, Niels de
Voogd en Wim Jan Trügg propageren ‘Rationele Rehabilitatie’, ofwel rr. Het komt neer
op iets dat mij na staat: het versterken van het zelfbeeld als belangrijkste interventie. Niet klagen, zeuren, of
graven, maar jezelf eens even goed toespreken of dingen doen. Het heeft ook raakpunten met hypnose. Goed voor de ‘h’
uit Dth.
Wies Rombouts en Agnes Scholing beëindigen het nummer. Zij verdiepen zich in de
vraag hoe het komt dat angststoornissen bij sommige mensen zo hardnekkig zijn. Waarom verbeteren die mensen maar
niet? Om hulpverleners wat gereedschap te geven hebben zij een model ontwikkeld, een checklist die men kan gebruiken
om bij patiënten te achterhalen wat hen ervan weerhoudt om op te knappen.